ඔටුවාගේ නාස්පුඩු අගින් හරිතාගාර සෑදෙන අයුරු

කාන්තාරයේ වනාන්තර ඇතිකිරීමට ඔටුවාගෙන් අදහසක් 

 

 ලංකාවේ ඉපදුනු අපිට බැලූ බැලු අත ගහකොළ ජලය දකින්න තිබුණට මොකද කටාර් , ජෝර්දාන් ඇතුළු අනෙකුත් බොහෝ මැදපෙරදිග රටවල් මෙන්ම ඇතැම් අප්‍රිකානු රටවල මුළු රටම පාහේ කාන්තාරවලින් තමයි සමන්විත වෙන්නේ.ඉතිං මෙවැනි තත්වයක් යටතේ ඔවුන්ට ඉදිරිකාලයේදී විවිධ ප්‍රශ්ණවලට මුහුණපාන්න සිද්ධ වෙන බව පරිසර විද්‍යාඥයන් පවසා සිටිනවා.ඒකට හේතුව තමයි අනාගතයේ ඇතිවන ලෝක ආහාර අර්බුදය හමුවේ මෙවැනි ගහක් කොළක් පවා නොවැඩෙන රටවල්වල ජනතාවට ඇතිවිය හැකි උග්‍ර ආහාර හිගයයි.නමුත් මේ සදහා දැන් ඉදන්ම කටාර් ,ජෝර්දාන් වැනි මැදපෙරදිග රටවල් සුදානම් වන ආකාරයක් තමයි පෙනී යන්නේ.ඔවුන් මේ වන විට කාන්තාරවල වන වගා ව්‍යාපෘතියක් ආරම්භ කරලා තියෙනවා.

ඇත්තටම ඔයාලට ප්‍රශ්ණයක් ඇතිවෙනවා ඇති මොකද්ද මේ කාන්තාර වන වගා ව්‍යාපෘතිය, එතකොට මේ සංකල්පයත් එක්ක ඔටුවව සම්බන්ධ වෙන්නේ කොහොමද කියලා.මේ ව්‍යාපෘතිය නම් කරලා තියෙන්නේ සහරා වන වගා ව්‍යාපෘතිය (sahara forest project)ලෙසයි.මේ යටතේ වර්ග මීටර් 10000 ක භූමි පදෙසක් මූලික අදියරෙන් වගා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා.මේ සදහා පිරිපහදු කළ ( ලවණ ඉවත් කළ ) මුහුදු ජලය යොදාගැනීමට නියමිතයි.එමෙන්ම සූර්ය ශක්තිය Concentrated solar power (CSP) ආධාරයෙන් විදුලි බලය නිපදවන්නයි ඔවුන්ගේ සූදානම.සුර්ය ශක්තිය (CSP)ආධාරයෙන් විදුලිය නිපදවීමේදී විශාල කාච සහ කැඩපත් භාවිතයෙන් සූර්ය කිරණ එක් තැනකට එක් රැස් කරගෙන එමගින් තාප ශක්තිය නිපදවනවා.එම තාපයෙන් හුමාල ටර්බයිනයක් ආධාර කරගෙන විදුලි බලය නිපදවනවා.පහත රූපයේ දැක්වෙන්නේ එවැනි බලාගාරයකි.

විද්‍යාඥයන් ඔටුවාගේ නාසයේ ක්‍රියාකාරිත්වය ඇසුරෙන් කටාර් රටේ වන වගාවක් සිදු කිරීමට සුදානම් වන අතර ඒ සදහා පවුම් මිලියන 3.3ක් වෙන් කර ඇත.මිනිසුන් තම නිර්මාණ සදහා හැම විටම යොදාගත්තේ ස්වාභාව ධර්මයේ නිමැවුම්වල ආකෘතිය.මෙම ව්‍යෘපෘතියට මතුපිට ජලය සහ සිසිල් ජලය යොදාගන්නා අතර එම ජලය මීටර් 200ක් පහළින් පස තුළට පොම්ප කරමින් ගස් එළවළු ඇල්ගාවන් ඇතළු ශාක වර්ග රාශියක් වගා කිරීමට සැලසුම් කර ඇත.මෙම වාරිමාර්ග පද්ධතිය ඔටුවාගේ නාස්පුඩුවල ක්‍රියානාරිත්වයට සමාන වේ.

ඔටුවාගේ නාස්පුඩුවලින් දහවල් කාලයේ කාන්තාරයේ අධික උෂ්ණත්වය නිසා වාතය පිට කරන්නේ ජල වාෂ්ප ආකාරයෙනි.එමගින් නාස්පුඩු අසල නිරන්තරයෙන් තෙතමනය පවතින නිසා, එම තෙතමනය සහිත වායුව නැවත ඔහුගේ නාස්පුඩු වලින් උරාගනී.එය ඔටුවාගේ සිරුරේ ක්‍රියාකාරිත්වයට බෙහෙවින් හිතකර වේ.රාත්‍රියේදී ආර්ද්‍රතාවය අදික නිසා නාස්පුඩුවලින් ජලවාෂ්ප දේහය තුළට උරාගැනීමද සිදු කරයි.මෙම ක්‍රියාවලිය පුටිකා සිදුරු අසල පවතින ජල පටලයේ ක්‍රියාකාරිත්වයට තරමක් සමාන වේ.

මේ ආකාරයටම කාන්තාරයේ කෘතිමව තැනූ හරිතාගාරයේ විශාල විදුරු බිත්ති වෙත සුර්ය ශක්තිය ආධාරයෙන් මුහුදු ජලය පොම්ප කරන අතර එමගින් වීදුරු පිටත් පෘෂ්ඨය සිසිල් වෙයි.නමුත් රත්වී ඇති පෘෂ්ඨය නිසා එම ජලය වාෂ්ප බවට පත් වී ඉහළ නගින් අතර නැවතත් තාක්ෂණික මෙවලම් මගින් එම වාෂ්ප ඉහළ යාමට පෙර නැවත සිසිල් කර ද්‍රව ජලය බවට පත් කරයි.මෙය ඔටුවාගේ නාස්පුඩු ක්‍රියාකාරිත්වයට බෙහෙවින්ම සමාන වේ.මේ සදහා කාන්තාරයේ පොළව යටින් විශාල සිසිලන නළ පද්ධතියක් යොදා භූමියේ උෂ්ණත්වය අඩු කිරීමද සිදු කර ඇත.

මේ ආකාරයට මෙම ව්‍යාපෘතිය සාර්ථක වුවුහොත් ඉදිරි වසර කිහිපයේදී කටාර් , ජෝර්දාන් වැනි මැදපෙරදිග රටවල කෘතිම වනාන්තර දැක ගැනීමට අපිට හැකි වනු ඇත.එමෙන්ම මෙයින් ඔවුන්ගේ ආහාර අර්බුදයට විසදුමක් ලෙස තම රට තුළදීම ආහාර නිපදවා ගැනීම ඉදිරි පියවරක් වශයෙන් ඔවුන් ක්‍රියාත්මක කිරීමට සැලසුම් කර ඇත.මදක් බලා සිටින්න  සමහර විට අනාගතයේදී මැද පෙරදිගින් අප රටට සහල් නෞකා පැමිණිමට පුළුවන.මක් නිසාද යත් ඔවුහු අප රටට වඩා ඉදිරි අනාගතය ගැන හොදින් සිතනා බැවිනි.

Daily Mail  හි පළ වු ලිපියක් ඇසුරෙනි

අමිල චාමර ගුණසිංහ

ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්ව විද්‍යාලය